Nhạc kịch - Ấn tượng Lệ Giang

Nhạc kịch - Ấn tượng Lệ Giang  

Nếu bạn đã từng xem và ấn tượng với bộ phim truyền hình Trung Quốc "Ánh sáng tình yêu", chắc hẳn bạn cũng như tôi, ao ước một lần được đến Lệ Giang. Để được nghe kể truyền thuyết tình yêu của người dân tộc Nạp Tây.

Để tới quán bar "Nhất Mễ Dương Quang" thưởng thức một ly cocktail "Địa Cửu Thiên Trường". Để một lần trên đỉnh Ngọc Long tuyết sơn hùng vĩ, đứng chênh vênh bên bờ vực Tình Nhân… 

Du khách đến Trung Quốc đều biết đến chùm bốn nhạc kịch ngoài trời của Trương Nghệ Mưu: Ấn tượng Chị Ba Lưu - Quế Lâm (Liu Sanjie' ở Quảng Tây), Ấn tượng Tây Hồ - Hàng Châu ('Impression of West Lake' ở Chiết Giang ), Ấn tượng Lệ Giang - Lệ Giang ('Impression Lijiang' Ở Vân Nam), Ấn tượng đảo Hải Nam. Đó là những nền “múa du lịch” đầy thương hiệu, không dùng ngôn ngữ vẫn thu hút được khách nước ngoài

 

Đến với núi tuyết Ngọc Long, bạn không thể bỏ qua buổi biểu diễn "Ấn tượng Lệ Giang” – đây là một vở nhạc kịch kéo dài hơn một tiếng đồng hồ được ông và cộng sự Fan Yue và Wang Chaoge thai nghén trong nhiều năm nhằm quảng bá và vinh danh cho nền văn hóa nghìn năm tuổi của Lệ Giang nói riêng và Vân Nam nói chung. Màn trình diễn hơn 1 tiếng 30 phút này đã lấy đi 2 năm công sức, trí tuệ của nhà đạo diễn tài ba Trung Quốc – Trương Nghệ Mưu. Mỗi ngày trình diễn 3 lần vào lúc 09h00, 11h00 và 14h00 chiều

 

Ấn tượng Lệ Giang: 'Impression Lijiang' là màn trình diễn hoành tráng với sự tham gia của 500 vũ công và 200 ngựa giữa sân khấu đá dựng ngoài trời ở độ cao hơn 3000m so với mực nước biển, lấy phông nền trực tiếp chính là đỉnh núi tuyết Ngọc Long, tái hiện lại cuộc sống cũng như những nét lịch sử văn hóa độc đáo của người Lệ Giang :) Đạo diễn của 'Impression Lijiang' không ai khác chính là Trương Nghệ Mưu (Zhang YiMou), cha đẻ của những kiệt tác màn bạc Trung Hoa như Anh hùng (Hero), Thập diện mai phục (House of flying daggers).

 

Trời nắng sẽ phát mũ, mưa sẽ có áo mưa và một tấm đệm lót chỗ ngồi, rất hiếm khi đoàn diễn nghỉ nên du khách đến bất kể mùa nào trong năm cũng có thể xem được. Giá vé là 190RMB/người (~ 28 USD), tuy không rẻ nhưng hoàn toàn xứng đáng để thưởng thức một không khí hoành tráng có một không hai giữa thiên nhiên núi non hùng vĩ.

 

Khi xem chương trình này mới thấy hết cái tài của đạo diễn Trương Nghệ Mưu, người đã chắt lọc những tinh hoa của từng điệu múa,câu hát của những dân tộc thiểu số ở vùng này tạo nên những màn biểu diễn hoành tráng và độc đáo.Trên sân khấu có cả bảng chữ điện tử có phụ đề tiếng Anh phục vụ khách nước ngoài.

 

Buổi diễn được diễn ra ở công viên núi Ngọc Long, trong một không gian linh thiêng và huyền bí của người Nạp Tây, tại sân khấu ngoài trời ở độ cao 3.100m trên mực nước biển, được thiết kế với tầm nhìn 360 độ để khán giả có thể bao quát được hết phong cảnh núi tuyết hùng vỹ xung quanh, cũng để các diễn viên có cơ hội biểu diễn ngay sát cạnh khán giả. Không có những kỹ xảo đặc biệt, không có những màn biểu diễn phức tạp, không có những gương mặt diễn viên nổi tiếng, nhưng buổi diễn đã rất thành công khi diễn tả trọn vẹn tính cách và tinh thần của con người nơi đây, làm lay động trái tim từng khán giả.

 

 

Quang cảnh trước khi buổi trình diễn bắt đầu: khán đài đã kín chỗ

 

Đây là một sân khấu ngoài trời vĩ đại, phông màn là đồi núi được đục đẽo, sơn màu nâu đỏ, ghế khán giả là những ô xi măng nhỏ như gốc cây đặt trên một sườn đồi thoai thoải đối diện. Nơi đây có thác nước nhân tạo đổ cuộn, có cây cầu mô phỏng bằng cây nối hai quả đồi, có màn hình tinh thể lỏng “to vật vã”. Dàn âm thanh được tính toán tới mức tuyệt vời. Chỉ có ánh sáng là trông cậy vào ông trời.

 

Không biết sân khấu ngoài trời thời La Mã hoạt động thế nào, chứ sân khấu này nhân tạo mà như tự nhiên, chẳng chê được chỗ nào. Mọi thứ hòa quyện, tác động lẫn nhau tạo ra cảm giác lôi cuốn dễ chịu - một điều không dễ làm đối với không gian mở, rộng lớn, nơi người xem và cả các diễn viên lọt thỏm trong sân khấu đầy các loại đạo cụ hoành tráng.

 

Màn trình diễn bắt đầu bằng thước phim ngắn giới thiệu lịch sử mảnh đất Lệ Giang 800 năm tuổi:

Sau khi tiếng nhạc nổi lên là đoàn vũ công nam tiến vào lễ đài. Một lực lượng hùng hậu 500 diễn viên không chuyên được chọn từ 10 dân tộc sống tại 16 thị trấn và làng mạc ở Lệ Giang, tỉnh Vân Nam tham gia vào tác phẩm nghệ thuật hoành tráng gồm ca, vũ theo lễ nghi cổ truyền. Ánh sáng chiếu tỏ mọi diễn viên chính là mặt trời. Sân khấu là những triền núi, thung lũng.

 

Vở diễn mở đầu với phần trình diễn của 400 diễn viên nam trong trang phục truyền thống của các dân tộc thiểu số. Họ la to “chúng tôi là nông dân, chúng tôi là tinh cầu”.

 

Họ lần lượt tái hiện lại hình ảnh người con trai Lệ Giang tài ba khí phách, anh hùng trong chiến đấu, giỏi giang lúc thời bình. Mỗi màn múa đều có nhạc nền rộn rã hùng tráng vang dậy khiến người xem cảm nhận được cái hào khí cao nguyên:

 

Đây là buổi trình diễn vô cùng hoành tráng bằng lời ca hào sảng và các điệu nhảy truyền thống mạnh mẽ, giới thiệu những nét văn hóa và cuộc sống của người dân tộc Nạp Tây.

 

Chỉ có khoảng 200 khán giả, nhưng có tới 500 diễn viên. Diễn viên là dân trong làng, không chuyên nghiệp, tham gia vào quy trình rất chặt chẽ với tiết tấu nhanh của các vở kịch. Trang phục dân tộc quen thuộc, ngựa, giỏ thồ hàng và gần như hết thảy đạo cụ đều là những vật dụng hàng ngày của người dân. Nhìn nét mặt các diễn viên mà không thấy ở họ “nét nghệ sĩ” vì không ai hóa trang, cứ để lộ vẻ chất phác với những nụ cười hồn nhiên. 

 

Diễn mà như không diễn, dường như không có cái gì giả tạo. Người xem có cảm giác chính mình cũng là diễn viên, cùng tham gia vào vở kịch. Sự thích thú lên đến đỉnh cao khi màn diễn kết thúc, diễn viên trở lại chính mình, hòa nhập với người xem trên sân khấu.

Ngay sau đó là tiếng nhạc dìu dặt vang lên, các vũ công nữ tiến vào lễ đài, lưng đeo gùi chân nhịp bước, nhìn xa như những con kiến cần mẫn tha mồi về tổ:

Tiếp theo là màn trình diễn trên ngựa của các vũ công nam, đoàn ngựa tiến vào, phi nước kiệu trên vành đai cao nhất bao quanh sân khấu để chào khán giả. Du khách ai cũng ấn tượng, hết thảy đều la ó hay vẫy tay chào

 

Màn trình diễn tiếp theo là cuộc sống kẻ chợ bán buôn của người địa phương, cũng đánh bạc, cũng uống rượu, cũng gây gổ như ai ... Rồi có một cô gái đem lòng yêu một chàng trai nhưng bố mẹ cô không cho, rồi người con gái đi lấy chồng xa, để lại mẹ già và em gái ở quê, chàng trai chạy theo nhưng chỉ thấy bóng mà không thấy người ... Đây có thể coi là màn trình diễn đẹp và xúc động nhất của 'Impression Lijiang' trong tiếng nhạc nền ấm áp truyền cảm đã làm không ít du khách nữ rơi nước mắt! Sau bài viết này, người viết sẽ upload các đoạn nhạc nền lên, bạn đọc sẽ có dịp hiểu hơn vì sao

Vở ca nhạc kịch kể về câu chuyện tình của người Naxi, một dân tộc ít người ở vùng này có nhiều phong tục tập quán lạ, mà nghe nói là đích thân Trương Nghệ Mưu dàn dựng, chỉ đạo chi tiết rồi “chuyển giao công nghệ”. Nội dung kịch nói về một đôi trai gái nghèo yêu nhau bị sự can thiệp của quyền lực và phong tục nên xảy ra những cảnh bi thương như tình sử Roméo và Juliet và suýt dẫn đến kết cục là cặp tình nhân tự tử bằng cách nhảy từ trên núi xuống

Đây là một trong ba vở nhạc kịch ngoài trời của đạo diễn Trương, và Ấn tượng Lệ Giang còn lập nên một kỷ lục khác là vở nhạc kịch diễn ra ở sân khấu trình diễn cao nhất của thế giới.

Trong phối cảnh trời đất giao hòa, từ hai phía xa sân khấu hai đội vũ công nam và nữ tiến ra hát vang những khúc ca bản xứ, rồi lần lượt các vũ công trong trang phục đa sắc màu tượng trưng cho các nhóm người Tạng, người Nạp Tây và người Bái đi vào, cùng hòa chung lời ca:

 

Quả vậy, Ấn tượng Lệ Giang được dàn dựng trong một sân khấu tròn 360 độ, ngay dưới chân núi Ngọc Long Tuyết. Và ngọn núi tuyệt đẹp này trở thành background (hậu cảnh) cho vở diễn, nơi đạo diễn Trương và các cộng sự tái dựng lại câu chuyện về những con người và vùng đất huyền thoại này. Hơn 500 diễn viên nghiệp dư, được tuyển chọn từ 16 dân tộc sinh sống ở đây, chủ yếu là dân tộc Tạng và Nạp Tây cùng 100 con ngựa. Những vũ điệu sinh động, những bản dân ca mạnh mẽ của các chàng trai cô gái được hát bằng chính giọng của họ, nhưng vang rền và cực kỳ ấn tượng. Suốt gần một giờ đồng hồ, khán giả như ngộp thở trước sức lôi cuốn của vở diễn, và chúng tác động đến mọi giác quan của người xem, dù cách biệt về ngôn ngữ. Không ít người ra về với những giọt nước mắt trên khoé mắt, không phải bởi sự bi lụy của câu chuyện, mà bởi vở nhạc kịch đã ánh thức vào tận tâm can của họ, khiến bao cảm xúc bị bỏ quên lâu nay, bỗng nhiên sống dậy... 

 

Trợ lý đạo diễn Vương Triều Cơ cho biết để có thể trình diễn hoàn hảo như vậy, nhóm thực hiện và các diễn viên đã chạy chương trình, diễn thử hàng trăm lần. Tất cả các nhạc khúc, điệu vũ đều mô phỏng trên những sinh hoạt thường ngày của người dân tộc. 

 

Có một điều thú vị, khi vở nhạc kịch được diễn tập lần cuối cách đây hai tháng, đạo diễn Trương Nghệ Mưu đã vô cùng hài lòng khi tự chấm điểm cho vở từ 80 lên tới 100/100. Họ Trương tin rằng với tác phẩm nghệ thuật độc nhất vô nhị này, ông đã “hoàn thành cuộc đối thoại với thiên nhiên”. Trong khi đó trợ lý đạo diễn Phạm Nhạc thì nhận xét, sự thành công vở diễn chính là nhờ văn hóa và tập tục của người địa phương

Một lực lượng hùng hậu 500 diễn viên được chọn từ 10 dân tộc sống tại 16 thị trấn và làng mạc ở Lệ Giang, tỉnh Vân Nam tham gia vào tác phẩm nghệ thuật hoành tráng gồm ca, vũ theo lễ nghi cổ truyền. Ánh sáng chiếu tỏ mọi diễn viên chính là mặt trời. Sân khấu là những triền núi, thung lũng.

Sau khi các vũ công lui xuống thì sân khấu dường như được chia ra làm đôi, phía dưới là các vũ công nam mặc quần áo sẫm màu trình diễn màn múa văn hóa Đông Ba, phía trên là một nhóm khác khiêng thẻ bài lớn và trống lên cao. Người Lệ Giang coi đó là cách để họ gửi thông điệp thiên nhân giao hòa. Màn đánh trống rất tưng bừng, đúng là sở trường của Trương Nghệ Mưu, sau mỗi tiếng hò là cả trăm chiếc trống đánh một nhịp, khi khoan nhặt, lúc lại dồn dập và đến cao trào thì khán giả phấn khích vỗ tay rào rào

 

Không như các vở trong nhà hay kịch ngoài trời trình diễn ban đêm có thể sử dụng hiệu ứng ánh sáng để che phủ những khiếm khuyết của dàn dựng, Ấn tượng Lệ Giang của Trương Nghệ Mưu không có chỗ cho những sai sót hay sự ngụy trang giả tạo. Trương hùng hồn nói: “Trước đây chưa ai dám dựng một vở kịch ngoài trời vào ban ngày. Tôi quyết định làm điều này sau khi điều tra kỹ lưỡng địa linh nhân kiệt vùng này”.

 

Kết thúc kịch có hậu, đoàn viên hạnh phúc như những câu chuyện châu Á, nhưng lồng ghép trong những màn, những cảnh giới thiệu và trình diễn khéo léo các phong tục và nghệ thuật của dân tộc Naxi. Nào cuộc sống xưa, nào những điệu hát múa dân ca, nào những nhạc cụ cổ được trỗi dậy hoành tráng trong những vũ điệu đầy màu sắc và theo nhịp trống...

 

Trống phách, những bộ gõ tre và tiếng vỗ tay tạo ra những nhịp dồn chen lẫn nhạc hùng tráng, kết những trường đoạn và chuyển cảnh nhanh, khéo léo, hướng sự chú ý của khán giả chạy vòng quanh sân khấu, hút tới những bùng nổ của điểm nhấn. Trong nhiều trường đoạn, các diễn viên diễn bằng sức lực, chạy lên đồi, tỏa tới từng góc người xem đang ngồi để hát múa tại chỗ. Ngựa, người rầm rập chung quanh, âm thanh nổi lên như từ mỗi chỗ ngồi.

Màn trình diễn kết thúc là lúc toàn bộ vũ công nam nữ tiến ra sân khấu giao lưu với khán giả (bằng tiếng Trung) :D tuy không hiểu hết nhưng đại ý là: Quý khách có thích không? - Chúng tôi thì rất thích, chúng tôi tự hào là người Lệ Giang giàu truyền thống và lòng mến khách, hôm nay chúng tôi rất vui được đón quý khách ở đây, chúc quý khách cũng sẽ thấy vui và yêu quý mảnh đất này như chúng tôi đây, xin hẹn ngày tái ngộ! Nôm na nó thế

Du khách nếu muốn có thể mua đĩa DVD của 'Impression Lijiang' ở cửa ra với giá 50RMB (~7 USD), trong đó có tặng kèm đĩa CD gồm toàn bộ 15 bài nhạc nền sử dụng khi trình diễn. Đĩa DVD này chỉ dài hơn 30 phút, tóm tắt lại màn trình diễn và quá trình dàn dựng luyện tập chứ không phải quay toàn bộ show diễn, nên cách duy nhất để xem tận mắt có lẽ là đến Lệ Giang một lần trong đời

... Rời núi Ngọc Long Tuyết Sơn mà lòng còn vấn vương ... trong đầu vẫn ngân vang âm hưởng trống giục từng hồi và hình ảnh những vũ công nhảy múa trên nền trời xanh thẫm như một bức bích họa tạc vào không gian, con người tuy nhỏ bé nhưng lại rất mạnh mẽ ... cảm phục cái tài đạo diễn của nghệ sĩ họ Mưu, càng thêm yêu thích nét văn hóa Nạp Tây của trấn Đại Nghiên

Nguồn: phuot.vn